Oude Raadhuis
In 1513 wordt door het dorpsbestuur van Oirschot de opdracht gegeven tot de bouw van het raadhuis, met een gewelfde begane grond, waar vlees, eieren, boter e.d. verkocht konden worden. De voorganger van dit raadhuis was eind 15e eeuw afgebrand. Door de natuurlijke ophoging van de markt, is het nu meer een onderverdieping, een kelder. Op de eerste en tweede verdieping waren ruimtes voor het bestuur en rechtspraak. In de loop der eeuwen is, vooral binnen een en ander verbouwd en is de kamerindeling diverse malen gewijzigd. De voorgevel is ook gepleisterd geweest. In de 19e eeuw waren er ook zittingen van de kantonrechter, totdat het kantongerecht in 1908 werd gebouwd. In 1984 is het nieuwe gemeentehuis in gebruik genomen en hebben diverse particulieren en overheidsdiensten het pand in gebruik gehad.
Na ruim veertig jaar was groot onderhoud noodzakelijk. Sinds september 2025 stond het Oude Raadhuis in de steigers.
In opdracht van de gemeente Oirschot hebben we, met respect voor het verleden en oog voor detail de restauratie uitgevoerd. Tijdens inspectie van het lei- en loodwerk ontdekten we dat er een oude isolatielaag onder het leiwerk zat. In overleg met de opdrachtgever hebben we snel geschakeld en besloten om dit grondig aan te pakken. De bordestrap is zorgvuldig gerestaureerd: het verzande voegwerk is vervangen, natuurstenen treden en tegels zijn opnieuw gelegd en hierdoor zijn vochtproblemen in de onderliggende ruimtes verholpen. Ook is de zoldervloer geïsoleerd en het historische cachot, een kleine cel waar vroeger verdachten wachtten op hun proces, teruggeplaatst. Deze cel herinnert aan de tijd dat het gebouw niet alleen dienst deed als markthal en vergaderruimte, maar ook als plek waar recht werd gesproken. Daarnaast zijn gevels, ezelsruggen boven beide trapgevels en schoorstenen waar nodig hersteld.
Het pand kent een intensief gebruik: Visit Oirschot is er gevestigd, in de raadskelder en omgeving vinden regelmatig bruiloften en andere evenementen plaats, het naastgelegen restaurant ontvangt vrijwel dagelijks gasten en elke dinsdag is er vlakbij een drukbezochte weekmarkt. De locatie midden in het centrum vroeg om extra afstemming, maar het werk verliep efficiënt en met minimale overlast.
Ook de samenwerking met de gemeente, de architect en onderaannemer Walter Verhoeven verliep goed. Dankzij korte lijnen en heldere communicatie is een plan gerealiseerd dat het historische aanzicht van het pand in ere herstelt én het klaar maakt voor de toekomst.
In december hebben we de bouwkundige werkzaamheden officieel opgeleverd. De steigers blijven nog even staan voor schilderwerk en enkele verfijningen, maar daarna kan het Oude Raadhuis weer jaren stralen in het hart van Oirschot.
